ПЛЯЦ ВОЛІ

(УСПАМІН БЫЛОГА РАБФАКАЎЦА)


Спаткацца ў цукерні прыдумалі Вы,

Там шыльда з імбрычкам у місе,

Там крылы і мяккія лапы савы

З рагамі каровы спляліся.

А тут пра завод, пра плугі трактарам...

І дождж, нібы цемра на шыбы.

Аловак зламаны паперу араў,

Пасля забываўся на сшытак —

Абломленым краем пісаў па сталу,

Тупым па бліжэйшай шыбе.

I шкрэбат за мной без галёш у слату

На ганак рабфакаўскі выбег.

I вось я ў цукерні...

I змрок павуком

Снуе па забруджанай столі,

I шклянкі цукернік таўчэ кулаком,

Не адчуваючы болю...

На капялюшыку Вашым святло

I золь вераснёвай вуліцы.

Праз пальцы цукерніка крышыцца шкло

I корак, як дробная груца.

Здаецца, і пальцы, як груца ў віне,

З абруса сцякуць на масніцы.

Цукернік няўцямна глядзіць праз мяне

На дзверы, сталы і паліцы.

Па ценю яго, па высозным гарбе,

Ці муха паўзе, ці хвароба.

Ён шкло на сваім расцірае ілбе,

Да столі ускінуўшы бровы.

Не толькі мяне, нават муху трасе

I кідае ўніз ліхаманка.

Чакаю, а колы дажджу пакрысе

Штурхае ў рышток брукаванка.

Халоднае лісце сплывае туды,

Размоклы, абгрызены пернік.

Каштаны там нейкія ці жалуды

I словы, што кажа цукернік:

«Зусім не шкадую — хай бурыцца нэп,

Хай шыльдаў губляюцца крылы,

Хоць зараз аддам табе гэты мой склеп

З цукеркамі, дружа мой мілы.

А сам да людзей, як усе жабракі,

Ці дворнікам, спрыту ж даволі,

Хоць заўтра павешу на дзверы замкі —

Пайду падмятаць пляц Волі!

Шкадую дачку, праз яе гэты боль...

Дзіця — а яно ж адзінае,

На што спадзяецца жабрак і кароль,

Страчаючы дні дамавінныя.

Дзіця ў капялюшыку з дому сышло

На вуліцу красагуліцца.

На капялюшыку гэтым святло

I золь вераснёвай вуліцы».

Цукернік за пляшку бярэцца ізноў,

I кварта віном набракае,

I ланцужок яго болесных слоў

У жмені рыштка заціхае.

А там, дзе дажджу ацяжэла крыло,

Ваш тварык уедліва хмуліцца.

На капялюшыку спее святло

I золь вераснёвай вуліцы.

I ў гэту цукерню не зойдзеце Вы,

Дзе шыльда з імбрычкам у місе,

Дзе крылы і мяккія лапы савы

З рагамі каровы спляліся.

Дзе з Вашай гульні калыхаюся я

На моцнай падманнай вудзе.

Шкадую цукерніка, але ўдвая

Шкадую, што Вас тут не будзе.

Пра Ваша імя, можа, ў бацькі спытаць,

Прызнацца... ў каго закаханы,

Я гэты падман Вам хачу дараваць

I тыя, што будуць, падманы.

Пазнаўшы хлуслівую душу здаля,

Да Вас, абнадзеены, рушу —

Скажу пра каханне сваё, а пасля

Да бацькі вярнуцца прымушу.

Калі ж у цукерні маркотна зусім —

Да нас, на рабфак запрашаю,

Па-над Беларуссю заводскі дым

Паплыве,

Над сялянскім краем!

Нам трэба вучыцца і працаваць

I новае бачыць наўкола —

Хутка, хутка па вуліцах празвіняць

Цяжкія трамвайныя колы.

I абломіцца дажджавое крыло,

I пагодным цяплом атуліцца

На капялюшыку Вашым святло

I золь вераснёвай вуліцы.

I конаўка сонечнай сінявы

Напоўніць імбрычак у місе,

Каб з промнямі крылы і лапы савы,

I рогі каровы спляліся.

Загрузка...