Ці таму,
Што яны
Багаславілі мяне з даверам,
А я не пабыў
На пахаванні абодвух свяціл,
Ці таму,
Што вайсковыя могілкі —
Побач з кватэрай
І я часта прыходзіў
Да іхніх свяшчэнных магіл,
Неяк ноччу аднойчы,
Акурат у год іх стагоддзя,
Яны разам удвух
Праведалі дома мяне:
Не гасцямі прыйшлі,
Бо нябожчыкі самі не ходзяць,
А зусім нечакана
Раптоўна прысніліся ў сне.
Як заўсёды, маўклівы,
Купала
Прамовіў з загадкай
I з папрокам нямым у вачах
На мяне паглядзеў:
«Таямнічую смерць
Абвясцілі няшчасным выпадкам
І мой прах пахавалі
Употай ад многіх людзей».
«Дык затое хвалілі, што я заклікаў,—
Мовіў Колас,—
Выкарчоўваць хмызняк на палях
Ды збіраць камяні.—
Загучаў саркастычна
Ягоны насмешлівы голас,
Пацвярдзеў, як метал,
Гартаваны ў вадзе і ў агні.
Прымушалі, каб мы
Выракаліся матчынай мовы
А маўчаць пра мой ліст,
Што ў дзень смерці
Аднёс я ў ЦК...
Чалавека вырошчвалі
Цывілізацыі новай,
Беларуса нямога,
Бязмоўнага,
Без языка».
Я ад іх палемічнай гаворкі
Прачнуўся адразу
I спрасонку адчуў,
Што ўсё цела палае агнём...
Даўні сон я прыгадваю зноў
I да гэтага часу
Не знаходжу спакою сабе
Ані ноччу, ні днём.