Yeddi gözəl

Bir il getdi bütün əməklər bada,

Qəhətlik başladı geniş dünyada.

Qıtlıq yeyintinin yolunu kəsdi,

İnsan ot otladı, titrədi, əsdi.

Dünya bu qıtlıqdan bezikdi, gerçək,

Gövhər qiymətinə satıldı çörək.

Bəhrama verdilər bu haldan xəbər

Ki, qıtlıq keçirir cahan sərasər.

Aclıqdan kəsilib vəhşi canavar,

Gah adam yeyirdi, gah leş insanlar.

Dənin qiymətindən olunca agah,

Anbarı açmağa fərman verdi şah.

Harda azuqə var, şah xəbər tutub,

Hakimlər adına göndərdi məktub:

"Yığılsın bir yerə əmin adamlar,

Açılsın anbarlar, dən dolu damlar.

Varlılarla həmən razılıq olsun,

Yoxsulun torbası havayı dolsun.

Dəndən ödənəndə o pay alanlar,

Tökülsün quşlara yerdə qalanlar.

Acından ölməsin dövründə bir fərd!"

Eşq olsun Bəhrama, odur cavanmərd.

Səxavətli şahın dən anbarından

Bol buğda apardı hər gələn insan.

Şahın karvanları yad ölkələrdən

Daşıyıb gətirdi təzə-təzə dən.

Xəznənin pulları dönmuşdü suya,

Bəhram şah qalırdı qeydə, qayğıya.

Müxtəsər, bitmədi əkinlər dörd il,

Xalq oldu xəznədən ruziyə nail.

Çatdı böyüklüyə şah bu işiylə,

Yetdi padşahlığa nəvazişiylə.

Ellər can qurtarıb bəxtəvər oldu,

Aclığından ölən bir nəfər oldu.

Bu xəbər yetişdi ölkə şahına,

Üzünü çevirib haqq dərgahına,

Üzürxahlıq edib, çəkdi dərin ah,

Dedi: "Ruzi verən, ey böyük Allah!

Sənin oxşarın yox başqalarına,

Güvənib Tanrının iqtidarına,

Hər işi dünyada saz eyləyirsən,

Azı çox, çoxu da az eyləyirsən.

Nə qədər çalışsam, gəlməz əlimdən

Çöldə bir ceyranı doyuzduram mən.

Qalibiyyət, qüdrət sahibi sənsən,

Xalqa birər-birər ruzi verənsən.

Öldüsə yurdumda aclıqdan biri,

Mənə aid deyil bunun təqsiri.

Onun həyatından mən bixəbərdim,

Öldü, bu ölümlə çoxaldı dərdim".

Durub yalvararkən Tanrısına şah,

Qəlbindən səs gəldi: Yaradan Allah

Sənin xəbərdardır xoş niyyətindən,

Götürdü aclığı məmləkətindən".

Öldüsə bəndəsi əgər acından,

Sən ki, şad olmadın, gülmədin bundan.

Belə əmr eylədi o qadir hakim:

Elindən ölməsin dörd ildə heç kim.

Dörd il, var xəbərim, düşmədi dərdə,

Ölkədə ölmədi heç bir nəfər də.

Xoşbəxt o şahdır ki, nemətlə, nazla

Ölümü ölkədən qovdu niyazla.

Doğulan yaşadı, bara yetişdi,

Ellər bir çıxarsız vara yetişdi.

Artdı insan nəsli, çoxaldı ellər,

Döndü şəhər oldu dağlarla çöllər.

İsfahan qarışdı Reyə birbaşa,

Ev evə söykəndi, nə xoş tamaşa!

Bir kor istəsəydi, dam üstü, əgər,

Reydən İsfahana edərdi səfər.[144]

Şubhə etsən, demə, günah səndədir,

Günah məndə deyil, nəql edəndədir.

Nemət yeyəndənsə boldu məmləkət,

Nemət yeyənlər artıqdı nemət.

Cavan olsa xurma ağacı, barı

Daha bol gətirər güclü şaxları.

İnsan az olduqca ruzi olar dar,

İnsan çoxaldıqca gəlir də artar.

Camaat arxayın çölə gedirdi,

Dağda, çəmənlikdə keyf-naz edirdi.

Əldə incə bərbət, rübab, çənglə dəf

Çalıb oynayanlar oturdu səf-səf.

Hər çay kənarında bir hovuz çaxır,

Hər tərəfdə işrət, məclis, çal-çağır.

Çoxları mey alıb, qılıncı satdı,

Zərxara geyinib zirehi atdı.

Camaat silaha, iti xəncərə

Əlvida eyləyib, qoymuşdu yerə.

Kimin keyf etməyə vardı imkanı,

Nemətlə, naz ilə keçdi zamanı.

Yoxsula yol açdı; razıydı hər an

Tacidar bəxtindən, camaat ondan.

Hərəyə verdirdi layiq bir peşə,

Onlar üçün imkan yaratdı eyşə.

Əmr etdi bölsünlər günü ikiyə,

Biri kəsbə məxsus, biri içkiyə.

Bac nədir bilmədi, yeddi il aləm,

Kökündən qazıldı yetmiş illik qəm.

Altı min sənətkar, dastan söyləyən,

Çalğıçı, oynayan, məzhəkə deyən,

Çağırıb topladı həmən bir yerə,

Ayırıb göndərdi tez hər şəhərə,

Dedi: – Hansı yana getsəniz əgər,

Çalıb çağırın ki, sevinsin ellər.

Sur bəxti tapmışdı onda zamana;

Zöhrə sahib idi onda dövrana.[145]

Dövrün kəndxudası Zöhrə olanda,

O zamana handa, kədər, qəm handa?