Пялёсткі

Давялося мне летам 1931 года плысці на невялічкім параходзіку па рацэ Вятцы ад горада Кацельнічы да горада Кукаркі. Дакладней кажучы - васемнаццатага чэрвеня, можна сказаць - самым летам. А лета было зімнае, а параходзік - прымітыўны. Кают на ім - ніякіх. На палубе, адкрытай з усіх бакоў, стаялі, як у гарадскім садзе, драўляныя лаўкі. Толькі мы крануліся, як пачаў дзьмуць з усіх бакоў сіберны вецер, аж пасінелі рукі мае. Бачу, што так і замерзнуць можна лёгка. Доўга не думаючы, развязаў я свой багаж, дастаў кажушок, валёнкі, зімовую шапку і рукавіцы. Пачынаю ўсё нацягваць на сябе. Мой таварыш адзін, зямляк, з якім я ехаў, штурхае мяне пад бок.

- Што? - пытаюся ў яго.

- Што ты робіш! - пачынае ён сароміць мяне. - Зірні, людзі смяяцца пачынаюць з цябе.

А было ўсіх пасажыраў, мясцовых людзей, чалавек дваццаць.

- Няхай смяюцца, - адказваю. Апрануўся, каўнер паставіў, ад ветру закрыўся і сяджу сабе ў поўнай выгодзе. А мой зямляк аж дрыжаць пачаў, аж пасінеў увесь. Урэшце ўстаў, распакаваў свой пак, дастаў раманаўскі кажух, зімовую шапку - ды на сябе. Я яму, як ён мне крыху раней:

- Што ты робіш? Людзі смяяцца будуць.

А ён:

- Маўчы, братка, маўчы! Зуб на зуб не трапляе, які там смех...

Пачакаўшы крыху - усе пасажыры, гледзячы на нас, пачалі ратавацца ад холаду, падаставаўшы ўсё, што ў каго прыдатнага было. Адна кабета толькі засталася ў блюзачцы, а ў самой аж слёзы на вочы набеглі. У яе нічога з сабой цёплага не было.

Не кажучы лішняга слова, я дастаў сваю суконную коўдру, падаю ёй і кажу:

- Ахініся, даражэнькая!

Як яна дзякавала, як яна ўсцешылася, ахінуўшыся тою коўдрай!