Бібліятэка імя Скарыны ў Лёндане


Вечар, які бавіш

удваіх з «Sarmatiae Europeae

descriptio...»,

MDLXXXI*

віцебскага камэнданта

Аляксандра Гваніні,

не вяшчуе нічога,

апрача ленаватай чародкі думак

пра ўвішнага італійца,

што з маўклівага дазволу Кліё

беспардонна сьпісваў

у свайго падначаленага

Мацея Стрыйкоўскага.

(Абвінавачаньне ў плягіяце

здымаецца з прычыны даўніны.)

Зялёны авал сьвятла

на велічным стале,

вартым штабу маршала Нэя,

дзе шарыкавая асадка

на месцы цяжэзнага каламара

з пазалочанымі музамі і гусіным пяром

выглядае як міні-спадніца

на шчадралюбных клубах

каралевы Боны.

Легкадумныя дыялёгі

з героямі гравюраў

на ломкіх аркушах in folio

колеру леташняй аўсянае саломы.

Вялікаму князю Альгерду

можна выказаць шчырае спачуваньне

(калі летапісцы, як зазвычай,

ня ўводзяць нас у зман),

што ён ня ведаў смаку

перабрадзілага вінаграднага соку.

У Віценя

ніхто не замінае запытацца

пра эпікурэйскія вусы

карчомнага заўсёдніка,

а яго мосьць Скіргайла

няхай узгадае, як полацкія месьцічы

прывязалі яго задам наперад

да старое кабылы.

Habent sua fata libelli** —

аздобленае пацінаю выслоўе

таксама гучыць легкаважна.

I раптам

ад паліцы з гатычнымі шрыфтамі

вее трывожны ветрык.

Тамы ў цісьнёных пераплётах

спакваля поўняцца непрыхільнасьцю.

Альгерд

на тытульным аркушы

пагардліва падцінае вусны.

Сьвідрыгайла

выцягвае з тула стралу.

Нічога добрага не абяцае

насуплены пагляд

Вітаўта.

Цяжкія завесы

набываюць зьнячэўку

скульптурную рэльефнасьць —

іх хочацца падняць, каб пераканацца,

што там сапраўды пуста,

але лепей пакінуць

гэтыя падазроныя складкі ў спакоі.

Стары лёнданскі дом

абуджаецца якраз у тую хвіліну,

калі ты неабачліва аказаўся

ягоным закладнікам,

дом,

які прасьцюжана ўздыхае,

які бярэ ўнізе нечай рукою

тэлефон,

прымушаючы ўявіць стол бастыёнам

і пасунуць бліжэй

сьціплы томік in quarto

пад даўжэзнай барокавай назваю

«Собрание припадков краткое...» еtс.,

здаецца, адзіную кнігу,

выдрукаваную па-беларуску

за ўсё доўгае XVIII стагодзьдзе.

(Факт, безумоўна, з гаркавым прысмакам,

хоць стагодзьдзе ўсё ж прамінула ня марна.)

Нешта дзеецца з часам:

стагодзьдзі набываюць

розную працягласьць і шчыльнасьць і,

што самае небясьпечнае,

пачынаюць дыфузаваць,

у выніку чаго

твой 1994-ты можа апынуцца дзе-небудзь

паміж Вялікай францускай рэвалюцыяй

і Люі Філіпам...

Каб упэўніцца, што зьмены

яшчэ не зрабіліся незваротнымі,

ты асьцярожна сустракаесься вачыма

зь люстрам кніжнае вітрыны.

Павагаўшыся, люстра пацьвярджае:

гэты чалавек — пакуль што ты.


* «Хроніка Эўрапейскай Сарматыі...», 1581 (лац.).

** Кнігі маюць свой лёс (лац.)

Загрузка...