Клавуня, гэта я, твой Вася

ГАНДЛЯРКА

Нехта ласы на малако склаў песню: Добранька таму жывецца, Хто з малочніцай жыве. Малачко ён папівае І малочніцу кахае.

Гэта быў чалавек абмежаваны. Такі толькі і глядзіць, каб у свой тлусты трыбух, бы ў бочку, наліць малака.

О, я дык ажаніўся! Узяў кабетку з гандлёвай галавой. Яна брат ты мой, што не ступіць, то грошы.

Аднойчы прыперла дамоў зазяпаўшыся, нібы сто сабак яе гнала. І адразу на ложак. Перапужаўся я, хутчэй на кухню па ваду. Прыношу, а жонка ляжыць бы каралева, ды спаглядае на мяне, бы на Івана Дурачка. Я аж скурчыўся ад яе пагардлівага позірку.

Каб дагадзіць маёй галубцы, я пачаў на цыпачках увівацца па хаце: ганіў работу. А галубка дастойна, бы сіямская кошка, пазяхнула і працадзіла праз зубы:

— Не ўвівайся, Васілёк, бо і так усе ведаюць, што ты чучала.

— Толькі не чучала! — праз слёзы сказаў я. — Я ж табе ўсё раблю: замятаю, мыю, вару...

— А што ты хацеў, каб чучала рабіла? Пад ручку са мною хадзіць?

— Пад ручку — не пад ручку, але хадзіць разам можам, бо, як яно б не было, з'яўляюся тваім мужам.

— Ха, ха, ха! Людзі, ратуйце — муж! Засмяялася жонка з такім сарказмам, што мароз мяне прашыў і я крыкнуў:

— Змоўкні бо, бо...

Не ведаў, чым яе настрашыць. Ведаў, што жанчына шукае пры-чыны, каб выгнаць мяне з хаты. Так заўсёды рабіла, калі я пачынаў бараніцца. А якая муха яе сёння ўкусіла? Гэта ведаць я хацеў. Бо гэта давала магчымасць на дыялаг. Гавару:

— Вось Верка таксама прыгожая жанчына, але з мужам жыве прыстойна...

— Па-першае, — крыкнула жонка, — Верка з'яўляецца хатняй курачкай, за ёю мужчыны не аглядаюцца. Па-другое, у яе мужчына, а не баран. Па-трэцяе, калі яна такая прыгожая, то ідзі да яе, мо прыме!

— Навошта мне ісці да яе, калі ў мяне свая хата, а ў ёй свая жонка...

— Хата не твая, я яе выкупіла. І жонка не твая! Такіх, як ты, я нагою з ложка скідала!

— Скідала, скідала, а чаму за мяне барана, выйшла?

— От, бо конь пасля аўса салому есць. А па-другое, зрабіла на злосць аднаму...

І з сумам заспявала:

А мне, бы ў морду хляснула. Што рабіць? Як абласкаць? Здзіўлю яе:

— Ведаеш, дарагая, я сёння сто дзевяноста мінут стаяў у чарзе. Але затое дастаў чатырыста грамаў каўбасы.

— А чаму не купіў на ўсю картачку?

— Больш не было.

— А перад табой людзі бралі?

— Бралі.

— Ну так, усім было, толькі яму не хапіла. Ведаеш, як гэта называецца? Пашлі дурнога а за ім другога.

— Чорт цябе ведае, чаго ты сёння ўскіпела?

— Сам асудзі. Ты стаяў пяць гадзін (зласліва дабавіла) і купіў кавалачак каўбасы, а я выбегла на паўгадзінкі і ў мяне тры пярсцёнкі. І ўсё высокай пробы!

І пачала ад пачатку: як яна мяне корміць і апранае. А я маўчу і думаю; "Ты, ведзьма, каб гэта тваё золата пераўтварылася ў жалеза". Урэшце, каб прыдабрыцца пытаю:

— А колькі ж ты, даражэнькая, за іх заплаціла?

— Колькі? Колькі хацела!

— А ўсё-такі?

— Дванаццаць тысяч. А за адзін пярсцёнак вазьму пятнаццаць, дурню!..

Назаўтра прыходжу дамоў, бачу, жонка з падпухлымі вачыма.

— Што здарылася?

— Гэта ўсё праз цябе!

— Што здарылася?

— Купіла золата, бо хацела абнавіць кватэру. А выявілася, купіла звычайны метал.

— Як гэта звычайны, хто сказаў?

— Ювелір.

Цяпер я не ведаю, хто сапраўды вінаваты. Бо навошта мне было праклінаць жонку, калі яна пагандлявала.

1981 г.